اخراج اتباع خارجی صنعت ساختمان را فلج می کند

عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران با اشاره به مشکلات جدی نیروی کار صنعت ساختمان گغت:صنعت ساختمان وابستگی مفرط به اتباع خارجی دارد و حذف این نیروها سبب تشدید چالشهای صنعت ساختمان می شود،بنابراین‌مکانیزم قانونی بکارگیری نیروهای خارجی در صنعت ساختمان باید فورا تدوین شود.

مهندس سید مهدی حسینیان در گفتگو با اقتصاد نو با اشاره به دغدغه‌های جدی فعالان حوزه ساختمان و کمبود نیروی کار متخصص و کارگری در این صنعت اظهار داشت:
بخش عمده نیروی کار شاغل در کارگاه‌های ساختمانی را اتباع خارجی تشکیل می‌دهند. این نیروها، نه‌تنها در کارگاه‌های ساختمانی، بلکه در صنایع دیگری مانند کشاورزی و حتی خدمات شهری نیز نقش پررنگی دارند. متأسفانه، سال‌هاست که این افراد به دلیل نداشتن مجوزهای قانونی، در شرایطی دشوار مشغول به کار هستند و این مسئله به بحران‌های متعددی در صنعت ساختمان دامن زده است.

کمبود نیروی متخصص ایرانی؛ معضل جدی صنعت ساختمان

وی با اشاره به وابستگی صنعت ساختمان به نیروی کار اتباع خارجی، گفت:به دلیل حضور گسترده اتباع خارجی در سال‌های اخیر، صنعت ساختمان به این نیروها وابسته شده است و این موضوع باعث شده که در برخی مشاغل کلیدی، نیروی متخصص ایرانی تقریباً نایاب شود. برای مثال، زمانی که برای سنگ‌کاری یا چاه‌کنی به دنبال نیروی متخصص باشید، به‌سختی می‌توانید نیروی ایرانی پیدا کنید. حتی در مواردی که نیروی ایرانی حضور دارد، معمولاً به‌عنوان پیمانکار فعالیت می‌کند و باز هم از اتباع خارجی به‌عنوان نیروی اجرایی استفاده می‌کند.

این فعال صنعت ساختمان با ذکر مثالی از تجربیات خود افزود: در برخی از مشاغل تخصصی، مانند چاه‌کنی، نیروی ایرانی به‌ندرت یافت می‌شود. من که سال‌ها در این صنعت فعالیت داشته‌ام، تاکنون حتی یک نیروی ایرانی را برای این حوزه ندیده‌ام. این کمبود، ناشی از وابستگی مفرط صنعت ساختمان به اتباع خارجی و عدم تمایل نیروی کار ایرانی به انجام برخی مشاغل سخت است.

نوسانات اقتصادی و چالش‌های نیروی کار ایرانی

وی در ادامه به مشکلات ناشی از نوسانات اقتصادی و تأثیر آن بر نیروی کار ایرانی در صنعت ساختمان اشاره کرد و اظهار داشت:
در صنعت ساختمان در برخی از مشاغل مانند گچ‌کاری و آرماتوربندی، هنوز نیروی کار ایرانی حضور دارد، اما مشکلات ناشی از نوسانات اقتصادی، مانند افزایش قیمت دلار، باعث می‌شود که این نیروها قراردادهای خود را لغو کرده و کارگاه‌ها را دچار چالش کنند. این در حالی است که نیروهای اتباع خارجی معمولاً با این مسائل کاری ندارند و کارگاه‌ها را بدون وقفه پیش می‌برند.

این عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان افزود:این وضعیت، صنعت ساختمان را در برابر نوسانات اقتصادی آسیب‌پذیر کرده است و حذف نیروهای اتباع خارجی می‌تواند این بحران را تشدید کند.

بحران نیروی کارگری در کارگاه‌های ساختمانی

وی با تأکید بر اهمیت نیروی کارگری در کارگاه‌های ساختمانی، تصریح کرد:حتی اگر در برخی مشاغل تخصصی بتوان نیروی ایرانی پیدا کرد، در بخش نیروی کارگری، عملاً نیروی ایرانی وجود ندارد. کارگاه‌های ساختمانی برای انجام کارهای روزمره خود به نیروی کارگری نیاز دارند که بتواند از صبح تا عصر فعالیت کند. اما متأسفانه، نیروی ایرانی تمایلی به انجام این نوع کارها ندارد و این نیاز تنها توسط اتباع خارجی تأمین می‌شود.

وی اضافه کرد:بازگرداندن گسترده اتباع خارجی به کشورهایشان نه‌تنها باعث افزایش هزینه‌ها و ایجاد اختلال در پروژه‌های ساختمانی شده ، بلکه بسیاری از کارگاه‌ها را با بحران نیروی انسانی مواجه کرده است.
این فعال حوزه ساختمان با تأکید بر ضرورت ساماندهی وضعیت نیروی کار اتباع خارجی، پیشنهاد داد که یک سیستم قانونی و شفاف برای شناسایی و بهره‌گیری از این نیروها تدوین شود. وی گفت:حضور غیرقانونی اتباع خارجی در کشور علاوه بر اینکه جرم‌خیز است، مشکلات متعددی برای نیروی کار و کارگاه‌ها ایجاد می‌کند. دولت باید با تدوین یک سازوکار مشخص، اتباع خارجی حاضر در کشور را شناسایی کرده، به آن‌ها مدارک شناسایی و کارت مهارت اعطا کند و مسیرهای قانونی برای فعالیت آن‌ها تعیین کند.

حسینیان با اشاره به تجربیات دیگر کشورها افزود:در بسیاری از کشورهای دنیا مانند امارات، ترکیه و کشورهای اروپایی، نیروی کار ارزان‌ قیمت خارجی تحت قوانین مشخصی فعالیت می‌کنند. این کشورها مسیر ورود و فعالیت این نیروها را مدیریت می‌کنند و از حضور غیرقانونی آن‌ها جلوگیری می‌کنند. ما نیز باید مشابه این رویه، شرایطی فراهم کنیم که اتباع خارجی بتوانند به‌صورت قانونی و شفاف به فعالیت بپردازند.
این عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان با انتقاد از روش برخورد با اتباع خارجی اظهار داشت:بسیاری از اتباع خارجی سال‌هاست که در کشور ما زندگی و کار می‌کنند. برخی از آن‌ها خانواده‌های خود را به ایران آورده‌اند و فرزندانشان اینجا به دنیا آمده‌اند. اما متأسفانه شاهد بازداشت و اخراج آن‌ها بدون در نظر گرفتن این شرایط هستیم. این روش برخورد، هم از لحاظ اخلاقی نادرست است و هم تبعات منفی برای خود ما دارد. ضمن اینکه بسیاری از این افراد پس از اخراج، دوباره از مسیرهای غیرقانونی به کشور بازمی‌گردند و مشکلات تازه‌ای ایجاد می‌شود.
وی در پایان تأکید کرد:باید برای اتباع خارجی باسابقه کاری، مجوز اقامت و کارت مهارت صادر شود. این کار نه‌تنها به شفافیت و قانون‌مندی در این حوزه کمک می‌کند، بلکه از مشکلات اجتماعی و اقتصادی ناشی از حضور غیرقانونی آن‌ها نیز می‌کاهد.